” Άριστος φύλακας του ανθρώπου είναι ο λόγος σε συνδυασμό με την μουσική. Καθώς μόνο αυτός θα γίνει ο ισόβιος σωτήρας της αρετής, αν υπάρχει μέσα σ’ αυτόν που την κατέχει.”     Πλάτων

 

Η μοναδική Cheryl Studer
μιλάει αποκλειστικά στο Politismos

 

Το Φεστιβάλ Βορείου Αιγαίου Music Festival παρουσίασε το Διεθνές Εργαστήριο Όπερας με την παγκοσμίου φήμης σοπράνο Cheryl Studer, τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε στις 21-10-2012 .Όλα τα μαθήματα έλαβαν χώρα στο Δημοτικό Θέατρο της Μυτιλήνης.

 

 

Σύντομο βιογραφικό

Η Cheryl Studer έχει τιμηθεί με πολλά διεθνή βραβεία: Το Βραβείο του Ινστιτούτου Franz Schubert για την εξαιρετική της ερμηνεία στο Lied, το High Fidelity American Prize, το Grand Prix du Disque – Βραβείο Μαρία Κάλλας 1989 για τη μοναδική της ερμηνεία ως Ζιγκλίντε στις Βαλκυρίες (ΕΜΙ) και ως αυτοκράτειρα στη Γυναίκα χωρίς σκιά (ΕΜΙ) και το 1992 το βραβείο Edisson για την ηχογράφηση της Σαλώμης. Το ίδιο έτος της απενεμήθη το Βραβείο της International Classical Music ως η καλύτερη τραγουδίστρια της χρονιάς (ήταν η πρώτη καλλιτέχνις που το έλαβε), ακολούθησε το Βραβείο Wilhelm Furtwängler και το 1994 προτάθηκε εκ νέου για το Βραβείο της καλύτερης τραγουδίστριας του έτους. Από το 2003 διδάσκει στο Μουσικό Πανεπιστήμιο του Βύρτσμπουργκ και φέτος συμπληρώνει τριάντα τέσσερα χρόνια καριέρας.Η αμερικανή σοπράνο, Cheryl Studer, ξεκίνησε σε πολύ νεαρή ηλικία τις σπουδές του στο πιάνο και τη βιόλα. Στην ηλικία των δώδεκα, μετά την ακρόαση του άλμπουμ “La Callas à Paris”, αποφάσισε ότι ήθελε να γίνει τραγουδίστρια της όπερας και άρχισε μαθήματα φωνητικής στη γενέτειρά της (Midland, Michigan, USA) με την κα Gwendolyn Pike. Αυτή ήταν η αρχή της εκπαίδευσης και της πορείας ενός μεγάλου αστεριού της όπερας με δεκάδες βραβεία μεταξύ των οποίων και δύο Grammy και εκατοντάδες υπέροχες ερμηνείες με τις πιο διάσημες ορχήστρες του κόσμου στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου.

 

 

 

 

 

Μπορείτε να μας πείτε κάτι σχετικά με αυτό το σεμινάριο – εργαστήριο;
Πως αποφασίσατε να το πραγματοποιήσετε στην Ελλάδα;
Σας αρέσει η Ελλάδα;
Όταν ήμουν 16 ετών, είχα μια στιγμή αποκάλυψης για τα πράγματα σχετικά με το
μέλλον μου. Όπως, τι ρεπερτόριο θα κάνω τι συναυλίες, τους ρόλους της όπερας που
θα ήθελα να τραγουδήσω και πότε. Επίσης πάντα ήξερα ότι κάποια μέρα θα διδάξω.
Είχα ένα όραμα για τη δημιουργία μιας μαθησιακής κατάστασης για τραγουδιστές,
ένα εργαστήριο, όπου θα μπορούσαν να εργαστούν εντατικά σε ένα όμορφο
περιβάλλον για έμπνευση (Μaster Class) και παράλληλα να απολαμβάνουν
ψυχαγωγικές δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο τους.
Ήταν σαφές για μένα ότι η καλύτερη επιλογή τοποθεσίας θα ήταν κάποια όπου ο
καιρός θα είναι ευχάριστος και το φαγητό εξαιρετικό! Για να είμαι ειλικρινής, η
Ελλάδα δεν ήταν η μόνο μας σκέψη.
Το 2010 ο σύζυγός πήγε κάποια επαγγελματικά ταξίδια για να διερευνήσει τους
τομείς και την προοπτική για αυτήν την προσπάθεια. Είχαμε μια λίστα με πρόσθετες
απαιτήσεις: Όπως την ύπαρξη σκηνής, ένα πιάνο με ουρά, δωμάτια πρακτικής όπου
οι τραγουδιστές θα μπορούσαν να προετοιμαστούν με τους συνόδους τους και να
κάνουν ζέσταμα, αλλά και όπου θα μπορούσαν να κάνουν πρακτική και ενδεχομένως
να εφάρμοζαν πράγματα που έχω αναφέρει σε συνεδρίες τους.
Επίσης το μέρος έπρεπε να βρίσκεται κοντά στους χώρους στέγασης και φυσικά
κοντά σε εστιατόρια.
Η ύπαρξη φυσικά της σκηνής είναι πολύ σημαντική διότι μπορούμε να εργαστούμε
για μια ποικιλία πραγμάτων, όπως για παράδειγμα, μια πραγματική σκηνή έχει
διαφορετική ακουστικότητα από ένα δωμάτιο ακόμα και από ένα μεγάλο δωμάτιο.
Οι νέοι τραγουδιστές συνήθως περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους
τραγουδώντας σε μικρά δωμάτια, κάνοντας πρακτική που είναι φυσικά καλό για την
εκμάθηση του ελέγχου αλλά μπορούν να αναπτύξουν τη φωνή και την ενέργεια που
αυτή μεταφέρει σε ένα καλύτερο επίπεδο πάνω στη σκηνή.
Επίσης, η κακή άρθρωση είναι πιο εύκολα να ανιχνευθεί εκεί. Συνήθως οι
τραγουδιστές το απολαμβάνουν όταν έχουν την ευκαιρία να αφήσουν επιτέλους τη
φωνή τους να ξεχυθεί έξω από αυτούς .
Ο υπερβολικός έλεγχος μπορεί να οδηγήσει σε στενό τραγούδι.
Επίσης γίνεται προετοιμασία για ακροάσεις και για διαγωνισμούς, τους δείχνουμε
πώς να περπατάνε πάνω στη σκηνή και τη βασική εισαγωγή του τραγουδιστή σε πιο
επαγγελματικό στάδιο. Αυτό συχνά δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται. Έτσι
μπορώ να δουλεύω με μερικούς από τους πιο καλλιεργημένους και έτοιμους
τραγουδιστές πιο εντατικά και σε πιο επαγγελματικό επίπεδο. Και είναι και ο
απώτερος στόχος μου, να έχουν περισσότερη επαφή οι τραγουδιστές με την σκηνή,
που δεν έχουν πολλές ευκαιρίες να εκτελέσουν σκηνές όπερας και ρόλους. Και
φαίνεται ότι τελικά βρήκαμε το ιδανικό περιβάλλον για αυτό το εργαστήρι στην
Μυτιλήνη. Δεν μου αρέσει απλά Ελλάδα, ΑΓΑΠΩ την Ελλάδα.
Είστε από τα μεγαλύτερα ονόματα στον κόσμο, υψηλής ζήτησης σοπράνο,
υπάρχουν ειδικές προκλήσεις στο ρεπερτόριό σας;
Ποιό είναι το πιο δύσκολο σημείο για έναν τραγουδιστή να ερμηνεύει Wagner;
Είχα μεγάλη δυσκολία, στο να κατανοήσω πώς να τραγουδώ τα recitativi, πώς τα
πιάνο, πώς τα πιο αργά, το λυρικό ρεπερτόριο και πώς να τραγουδώ ασυνόδευτα,
καντέντζες. Με τα recitativi δεν μπορούσα να καταλάβω πώς να τραγουδώ σαν να
μιλάω διατηρώντας παράλληλα τη δομή του ρυθμού αλλά και να εξακολουθώ να
είμαι και να νοιώθω ελεύθερη.
Τι πρόκληση! Χρειάζεται πολλή πρακτική και φιλοδοξία, να αναζητήσει κανείς τις
νότες πολύ βαθιά και να κατανοήσει την ιδέα που έγραψαν οι συνθέτες, τη δομή, το
στυλ του συνθέτη και το σύνολο της δράσης που λαμβάνει χώρα στο recitativi.
Πώς το καταλαβαίνω αυτό τώρα; Δεν ξέρω …απλά το έμαθα. (γελάει)
Η εμπειρία σίγουρα βοηθάει. Έτσι, ο καθένας μέσα από αυτήν την εμπειρία, μπορεί
να το μάθει. Απλά να είναι υπομονετικός, να μην αμφισβητεί και να μην κρίνει τον
εαυτό του εύκολα.
Το πιάνο τραγούδι ήταν επίσης μια μεγάλη πρόκληση. Έχω μια φυσική φωνή με
πλούσιο όγκο που θέλει να βγει έξω και να προβληθεί.
Προσπάθησα αρκετές με λάθος τρόπους να τραγουδήσω πιάνο. Μέχρι που
τραγούδησα Micaela δίπλα στο Domingo στο Σικάγο (1984).
Γύριζε τη φωνή του από κάθε είδους piani και falsetti και ζήλευα τόσο. Γι ‘αυτό και
προσπάθησα να τον αντιγράψω. Μετά από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες, τα
παράτησα και πήγα πίσω στο λίγο περισσότερο όγκο.
Μου πήρε χρόνια για να καταλάβω πώς λειτουργεί, ακόμα κι αν άκουγα άλλους
τραγουδιστές που περιέγραφαν συχνά την αίσθηση τόσο καλά. Και ήταν εκεί που
είπα στον εαυτό μου να επιβραδύνει, να προσπαθήσω να συντονίσω τις ικανότητες
μου με την φιλοδοξία μου. Έτσι βρήκα τον τρόπο.
Τραγουδώντας αργά, πιο λυρικό ρεπερτόριο ήταν επίσης δύσκολο. Για το λόγο αυτό
η Contessa (Figaro) ήταν πάντα μια πρόκληση. Μέχρι που ένας δάσκαλος μου είπε να
τραγουδάω αυτά τα είδη των χωρίων που ονομάζονται “Pastorale” (περάσματα), ένα
μισό βήμα υψηλότερα. Αυτό δίνει στον τραγουδιστή ένταση αντί να τείνει να είναι
πολύ χαλαρός και σχεδόν να κοιμάται, ενώ ακόμα τραγουδάει. Και στη συνέχεια, να
το πάρεις πίσω στον αρχικό τόνο κρατώντας όμως την ίδια αίσθηση του υψηλότερου
κλειδιού. Αυτό το τέχνασμα μπορεί επίσης να βελτιώσει τα προβλήματα τονισμού, αν
ο τραγουδιστής έχει την τάση να τραγουδάει λίγο κάτω από το τόνο. (κούρδισμα)
Και εγώ πάντα έτρεμα τις ασυνόδευτες καντέντζες. Εκεί που ξαφνικά τα πάντα
σταματούν, που όλα τα μάτια και τα αυτιά είναι μόνο για εσένα, που δεν υπάρχει η
υποστήριξη από την ορχήστρα. Και ο μαέστρος ακόμα σταματά να σου υποδεικνύει
τι πρέπει να κάνεις. Είναι τόσο εύθραυστη αυτή η στιγμή.
Βλέπετε, μου αρέσει η βασική ιδέα της συνολικής μουσικής, η οποία κατά πάσα
πιθανότητα προέρχεται από τόσα χρόνια που τραγουδούσα σε διάφορες χορωδίες ως
μια νεαρή τραγουδίστρια και από το παίξιμο βιόλας σε ορχήστρες για 11 χρόνια.
Δεν μου αρέσει το αστέρι της στιγμής. Αυτό δεν σημαίνει τίποτα για μένα.
Το πιο δύσκολο πράγμα για να τραγουδήσει κανείς Wagner είναι να μάθει πώς να
υποστηρίξει την κάπως χαμηλή Tessitura (θέση). Στα πρώτα χρόνια όταν
τραγουδούσα Wagner πάντα είχα πόνους πίσω.
Ποιός θα λέγατε ότι ήταν ή είναι η σημαντικότερη επιρροή στην καριέρα σας;
Δάσκαλοι, μαέστροι, άλλοι τραγουδιστές;
Ο Hans Hotter ως δάσκαλος, ο Riccardo Muti ως μαέστρος και η Μαρία Κάλλας
ως τραγουδίστρια.
Ο Hans Hotter γιατί μου επεσήμανε τη διαφορά μεταξύ επιτηδευμένου τραγουδιού
και μη επιτηδευμένου.
Σχεδόν κάθε μέρα που διδάσκω, δίνω κάτι που έμαθα από το μαέστρο Muti
περαιτέρω. Είναι αυτός που μου άνοιξε τα μάτια για το πώς να διαβάζω τις νότες στις
παρτιτούρες.
Και η Μαρία Κάλλας, όχι επειδή είναι το κλισέ για σοπράνο αλλά γιατί όταν ήμουν
9 χρονών είχα ακούσει ένα δίσκο της και ήταν αυτή η οποία με οδήγησε να
ανακαλύψω τι είναι όπερα. Ποιος ξέρει τι μπορεί να είχα γίνει; (γελάει)
Μου άρεσε επίσης και η αρχιτεκτονική.
Όταν ακούτε δίσκους από άλλους τραγουδιστές, πώς αισθάνεστε για την
εγγραφή – προτιμάτε τη ζωντανή ηχογράφηση ή το στούντιο;
Ακούω πολλούς και όχι μόνο κλασικής παιδείας τραγουδιστές. Μου είναι αδύνατο να
αναφέρω μόνον έναν. Τον τελευταίο καιρό όμως απολαμβάνω πραγματικά το Nicolai
Gedda. Σίγουρα προτιμώ τις ζωντανές ηχογραφήσεις.
Πώς αισθάνεστε για μερικές από τις σύγχρονες παραγωγές;
Πώς βλέπετε σήμερα την όπερα, είναι κάτι που νιώθετε ότι πρέπει να αλλάξει;
Μεγάλωσα στο γερμανικό σύστημα Regietheater που ιδρύθηκε από τον Heinz
Felsenstein. Δούλεψα με πολλούς από τους μαθητές του ο Friedrich, ο Kupfer, ο
Brenner, κ.α., που ήταν πάντα έτοιμοι και δεν χρησιμοποιούσαν ποτέ gags για να
γίνονται αντιληπτοί.
Εάν ένας δημιουργικός καλλιτέχνης ερμηνεύει, δεν είναι θέμα εάν είναι σύγχρονος ή
όχι, αλλά αν είναι καλός, δεδομένου ότι έχουμε ήδη δει τόσες πολλές παραγωγές
όπερας με συνηθισμένα εργαλεία, που δεν είναι πλέον καινοτόμες και έχουν γίνει
κάπως βαρετά όλα αυτά.
Νομίζω ότι το πιο δύσκολο πράγμα είναι να βρεθεί μια ιδέα η οποία δεν θα μειώνει το
έργο. Ο σύνθετος χαρακτήρας των οπερατικών ρόλων δεν αντικατοπτρίζεται μόνο
στο κείμενο αλλά πιο συχνά στην μουσική. Έχω εργαστεί επαγγελματικά με
σκηνοθέτες που μας μάθαιναν την όπερα και την εξέλιξη της και πως θα δουλεύαμε
από την ανάγνωση του κειμένου σε ένα διαφημιστικό φυλλάδιο. Ήταν μεγάλη
έκπληξη να ανακαλύψουν κατά τη διάρκεια της πρόβας ότι το κείμενο
επαναλαμβάνεται στη μουσική για αρκετά λεπτά.
Κατά τη γνώμη μου δεν μπορείς να είσαι καλός σκηνοθέτης αν δεν ξέρεις το έργο, αν
δεν το καταλαβαίνεις και αν δεν ενδιαφέρεσαι για την εξυπηρέτηση του έργου. Όλα
αυτά δεν είναι απαραίτητα μόνο για την κατανόηση του κειμένου αλλά και για την
κατανόηση της ψυχολογίας της μουσικής. Και για να το κάνει σωστά αυτό κάποιος,
θα πρέπει να κατανοήσει τη δομή της παρτιτούρας. Κάποια γνώση τραγουδιού
φυσικά βοηθά πάρα πολύ.
Έχω κάνει πειράματα με τον εαυτό μου τα τελευταία χρόνια και το βρήκα χρήσιμο
για την κατανόηση στο τι μπορεί να βοηθήσει έναν τραγουδιστή να έχει καλύτερη
επίδοση του έργου. Όταν ένας τραγουδιστής, για παράδειγμα πρέπει να κάνει μια
μεγάλη κίνηση όπως η όρθια στάση, ενώ τραγουδούσε ένα υψηλό συνεχή φθόγγο
είναι καλύτερα να μην τονίσει από την αρχή ένα είδος χορογραφίας αλλά αντ ‘αυτού
είτε λίγο πριν ή λίγο μετά την έναρξη της φράσης με την κίνηση του να δώσει
ενέργεια στο τραγούδι.
Είναι πολύ σημαντικό οι τραγουδιστές να αποφύγουν αυτό που εγώ αποκαλώ
«μπαρόκ κατάσταση”. Που ενώ τραγουδούν θέλουν παράλληλα να κάνουν κάθε
κίνηση στρογγυλή. Άθελα του το υπόλοιπο του τραγουδιού και η υποστήριξη της
φωνής φέρει μια στρογγυλεμένη αίσθηση σε αυτό, μια μαλακή αίσθηση.
Πρέπει να δείξουμε στους τραγουδιστές να δρουν και αντιδρούν λίγο πιο αιχμηρά.
Αν βρίσκεται, για παράδειγμα, πάνω στη σκηνή σε θέση προφίλ και ακούει τον
συνεργάτη του και θέλει να τραγουδάει προς το κοινό, δεν χρειάζεται να γυρίσει
ολόκληρο το σώμα του προς τα εμπρός. Είναι πολύ πιο αποτελεσματικό να γυρίσει
μόνο το κεφάλι προς το κοινό, τραγουδώντας πάνω από τον ώμο και στη συνέχεια
κατά τη διάρκεια της φράσης να ακολουθήσει με τη σειρά του ολόκληρο το σώμα, το
οποίο στη συνέχεια μπορεί να μετατραπεί σε μια κίνηση προς την αντίθετη
κατεύθυνση του αρχικού προφίλ. Πρέπει επίσης ν’ αποφύγει την ενίσχυση στο ρυθμό,
είτε πιο γρήγορη ή πιο αργή. Το καλύτερο πράγμα είναι να μοιράσει μια βόλτα σε
διάφορες στάσεις και περιπάτους σε διαφορετικούς ρυθμούς. “Μπαρόκ” κινήσεις και
χορογραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί … αν επιθυμείτε να είναι κάτι πιο κωμικό.
Πώς νιώθετε ως νικήτρια βραβείων Grammy τόσο σύντομα στην καριέρα σας;
Ήταν πολύ συναρπαστικό να είμαι υποψήφια, η αναμονή ήταν συναρπαστική. Όταν
κερδίζεις ένα βραβείο, χάνει λίγο την αξία του. Είναι ωραίο να έχω δύο Grammy στη
συλλογή μου, είναι ένα είδος αναγνώρισης φυσικά, αλλά σε σύγκριση με άλλα
γεγονότα που έζησα κατά τη διάρκεια της ζωής μου στο τραγούδι, δεν είναι τελικά τα
βραβεία και τόσο σημαντικά.
Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες σημαντικές στιγμές στην καριέρα σας;
Δύο από τις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής μου στο τραγούδι ήταν δύο εκδηλώσεις
στο Φεστιβάλ Μπαϊρόιτ: α) το 1985 όταν έκανα το ντεμπούτο μου εκεί με πολύ
μεγάλη επιτυχία ως Elisabeth αντικαθιστώντας μια άλλη τραγουδίστρια. Άλλαξα,
αυτό το ντεμπούτο άλλαξε την πορεία της ζωής μου και β) το 2000 στο ίδιο Φεστιβάλ
και πάλι με μεγάλη επιτυχία, σε Sieglinde.
Μετά ασχολήθηκα με το “σκάνδαλο” στο Staatsoper Bayerische, δύο χρόνια
νωρίτερα και είχα κατηγορηθεί από έναν εξέχοντα μαέστρο ότι έχασα τη φωνή μου.
Αυτό άλλαξε επίσης την πορεία της ζωής μου.
Ο Wolfgang Wagner, εγγονός του Richard Wagner, ο οποίος με γνώριζε και γνώριζε
πως λειτουργούν οι όπερες στον κόσμο πολύ καλά, μου ζήτησε να τραγουδήσω ξανά.
Κατέληξε να είναι μια χειρονομία επίδειξης από την πλευρά του. Αυτού του είδους η
αλληλεγγύη ήταν χαρακτηριστική του Wolfgang Wagner, ήταν ένας σπουδαίος
άνθρωπος.
Πόσο εύκολο είναι για εσάς να λέτε όχι σε κάποιους ρόλους και πότε τελικά
γίνεται πιο περίπλοκη η καριέρα;
Για λίγα χρόνια στο τέλος της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του
1990, είχα συχνά προσφορές για 4 διαφορετικές παραγωγές ή ηχογραφήσεις ή
συναυλίες ή οτιδήποτε άλλο, όλα την ίδια στιγμή. Απλά διάλεγα αυτό που ένιωθα
ήταν η πιο σημαντική προσφορά. Δεν θα μπορούσα να τα αντιμετωπίσω όλα όπως ο
Domingo και να κάνω τα πάντα. Επέλεγα πάντα την καλύτερη ομάδα και δεν ήταν
κριτήριο τα χρήματα, διαφορετικά δεν θα είχα τραγουδήσει σε Μπαϊρόιτ τόσα χρόνια.
Κάποιοι άνθρωποι έχουν την τάση το όχι να το παίρνουν προσωπικά, για παράδειγμα
είπα 3 φορές όχι στην όπερα σε Geneve και σταμάτησε να με ζητάει.
Μετά είπα όχι μία φορά στο Riccardo Muti και δεν μου ξαναζήτησε να συνεργαστώ
μαζί του. Έτσι, μερικές φορές πλήρωνα υψηλό τίμημα, αλλά θα πρέπει να έχετε κατά
νου το τίμημα που μπορούσα να πληρώσω αν δεν είχα πει όχι.
Ποιός είναι ο αγαπημένος σας συνθέτης;

Τι συμβουλές έχετε για τους συνθέτες που θέλουν να γράψουν για τη φωνή, είναι

δυνατόν αυτές τις δύσκολες ημέρες;
Αγαπώ τον Strauss και τον Wagner, αλλά και ο Rossini είναι επίσης ένα από τους
αγαπημένους μου. Αν έπρεπε να διαλέξω μόνον έναν, θα έλεγα τον Strauss.
Ο Strauss ταιριάζει στην φωνή μου και στο μουσικό μου ταμπεραμέντο καλύτερα.
Νομίζω ότι το πιο σημαντικό πράγμα για έναν συνθέτη της φωνής είναι να θυμάται
ότι το όργανο του είναι ένα ανθρώπινο ον, μια ολόκληρη ψυχή.
Παρακαλώ κύριοι συνθέτες μην επιχειρήσετε να μειώσετε την μουσική για αυτό το
όργανο σε κάτι σαν σειρήνα. Χρησιμοποιήστε μία σειρήνα για αυτό.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ένα ανθρώπινο ον έχει αισθήματα. Ακόμα κι αν
προσπαθούν να τα αποφύγουν, είναι εκεί. Μουσική χωρίς συναίσθημα, δεν
υφίσταται. Ερμηνείες χωρίς συναίσθημα δεν είναι για τη φωνή.
Υπάρχει κάποιος ρόλος που θα θέλατε να παίξετε, αλλά δεν το έχετε κάνει
ακόμα;
Είμαι σε αναμονή για την αναγέννηση μου, όταν θα μπορέσω να τραγουδήσω Hans
Sachs και Wotan. Λατρεύω το Heldenbariton Fach. Στην πραγματικότητα ποτέ δεν
τραγούδησα ολόκληρη το κοντέσα στο Capriccio και θα ήθελα πάρα πολύ να το κάνω
πιο πολύ Belcanto, ενδεχομένως να κάνω και Anna Bolena.
Τώρα ερμηνεύω τραγούδια για μητέρες, τα οποία είναι επίσης ενδιαφέροντα.
Πραγματοποίησα πρόσφατα την πρώτη μου Gertrud σε Hänsel und Gretel στο
Αμβούργο τα περασμένα Χριστούγεννα και θα κάνω το ντεμπούτο μου ως Αδελαΐδα
(η μητέρα στο Arabella) το 2014. Επίσης ψάχνω για μια παραγωγή του Salomé να
τραγουδήσω Ηρωδιάδα.
Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας το κλειδί της επιτυχίας σας;
Δύο παράγοντες έπαιξαν μεγάλο ρόλο: Ήμουν πάντα ένας γρήγορος μαθητής και είχα
καλά και γερά νεύρα.
Γεννήθηκα με μια σχεδόν φωτογραφική μνήμη, έτσι όταν έβλεπα και άκουγα κάτι
φορά, το ήξερα ήδη. Επίσης, απομνημόνευα πολύ γρήγορα. Αυτό ήταν χρήσιμο, όταν
χρειαζόταν να αντικαταστήσω κάποια άλλη που αρρώσταινε και ακύρωνε.
Μία φορά έλαβα μια πρόσκληση για να αντικαταστήσω την Caballé σε ένα κονσέρτο
,παρουσίαζαν μια μικρότερη έκδοση μια όπερας του Händel από το “Telemaco” και
θα μεταδιδόταν ζωντανά για ORF. Όλο αυτό μια ημέρα πριν την παράσταση. Λοιπόν,
έπρεπε να πετάξω αμέσως από το Μόναχο για να τραγουδήσω στην πρόβα τζενεράλε.
Ρώτησα ποιο είναι το εύρος, για πόσο καιρό ήταν ο ρόλος, κλπ. (τότε εμείς δεν
χρησιμοποιούσαμε τους υπολογιστές και δεν νομίζω ότι υπήρχε youtube). Μετά μου
είπαν πόσες άριες έχει ο ρόλος κ.α. και συμφώνησα να το κάνω.
Γι ‘αυτό και γρήγορα ετοίμασα βαλίτσες και πήρα την επόμενη πτήση που ήταν για
Βιέννη, χωρίς να έχω καν κοιτάξει τις νότες. Πήγα κατευθείαν στην αίθουσα και είχα
περίπου μισή ώρα πριν από την πρόβα τζενεράλε. Πήρα την πάρτα, επεσήμανα
γρήγορα το μέρος μου και προθέρμανα λίγο τη φωνή μου. Διάβασα στην πρόβα για
τα κουστούμια, έκανα μερικά λάθη είμαι σίγουρη. Μετά την πρόβα δούλεψα λίγο την
ανάπτυξη των διακυμάνσεων da capo. Την επόμενη μέρα τραγούδησα το ρόλο, για
πρώτη φορά, δίπλα στον Grace Bumbry ως Telemaco. Υπάρχει ακόμη και μια
ηχογράφηση αυτής της συναυλίας…
Τι γίνεται με τους μαθητές σας, απολαμβάνετε τη διδασκαλία;
Ποιό είναι το πιο σημαντικό μάθημα που τους δίνετε;
Λατρεύω τη διδασκαλία. Λατρεύω τη στιγμή που κάτι που λέω εδώ και χρόνια
γίνεται ξαφνικά “δική τους” ιδέα. Με κάνει να ανατριχιάζω.
Το πιο σημαντικό πράγμα που έχω διδάξει;
Είναι να υπηρετούν.
Γνωρίζοντας ότι είναι μια μοναχική και δύσκολη πορεία και θα υπάρξουν εμπόδια
στο δρόμο τους και πολλοί πειρασμοί. Κάντε ότι μπορείτε για να υπηρετήσετε.
Αναρωτηθείτε τακτικά για τα κίνητρά σας και ελέγξετε τον εαυτό σας αν υπηρετείτε
την τέχνη σας. Εσείς σερβίρετε το έργο, ο συνθέτης και ο στιχουργός εξυπηρετούν το
ταλέντο σας και τους προγόνους που το έδωσαν σε εσάς, υπηρετήστε το κοινό σας,
ακόμα κι αν γυρίσει εναντίον σας, συνεχίσετε να υπηρετείτε. Ο τραγουδιστής έχει
γεννηθεί για να υπηρετεί.
Πόσο δύσκολο είναι να πρέπει να συντονίσετε την καριέρα και την οικογένεια;
Είναι ουσιαστικά αδύνατο. Πάντα είχα βοήθεια με την ανατροφή για τις κόρες μου.
Αλλά ξέρω ότι θυσίασα πολλές σημαντικές στιγμές μαζί τους καθώς μεγάλωναν. Και
φυσικά συχνά έκαναν χωρίς τη μητέρα τους.
Όταν ήμασταν μαζί η ποιότητα του χρόνου ήταν σημαντική, αλλά έχασα γενέθλια,
όταν έφερναν ένα χειροποίητο αντικείμενο στο σπίτι από την τάξη τέχνης, κ.α.
Είμαι πολύ ευγνώμων για το ότι τα κορίτσια μου φαίνεται να έχουν καταλάβει και δεν
μίσησαν είτε εμένα είτε τη δουλειά μου. Η μεγάλη μου κόρη μου είναι
τραγουδίστρια και η ίδια, τραγουδάει pop και R & B και η μικρότερη μου είναι ένας
πολύ ταλαντούχα make-up artist, μαθητευόμενη σε μια όπερα.
Είστε περισσότερο ομιλητικός ή ακουστικός τύπος; Ποιό πιστεύεται ότι είναι το
πιο δυνατό μέρος του χαρακτήρα σας;
Είμαι ένας ομιλητής, που έχει μάθει να ακούει. Μπορώ να είμαι πολύ υπομονετική,
αν πρέπει να είμαι. (γελάει)
Ήταν χρήσιμο αυτό για την καριέρα σας;
Φυσικά. Μερικές φορές πρέπει να περιμένω ατελείωτες ώρες στις πρόβες και ποτέ
δεν ξέρεις πότε θα σε καλέσουν για το δικό σου μέρος.
Ένα μεγάλο παράδειγμα ήταν κατά τη διάρκεια των προβών με τον Giorgio Strehler
στη Σκάλα του Μιλάνου για Don Giovanni. Κάλεσε το σύνολο και των δύο καστ
στις πρόβες να είναι όλοι έτοιμοι και να περιμένουν στην αίθουσα, από τις 10 πμ. έως
τα μεσάνυχτα με μικρά διαλείμματα για μεσημεριανό γεύμα και δείπνο.
Αυτό συνεχίστηκε για δύο εβδομάδες και οι μόνοι που τελικά έκαναν πρακτική κατά
τη διάρκεια αυτής της πρόβας ήταν το ντουέτο της Zerlina / Masetto με τους δύο
τραγουδιστές (στην πραγματικότητα τέσσερις λόγω του διπλού cast) και τη χορωδία.
Ξανά και ξανά…Ορισμένοι από τους συναδέλφους μου ξεγλιστρούσαν έξω λίγο –
λίγο. Ένας “αρρώστησε” και πετάχτηκε μέχρι το σπίτι του για λίγο. Ήταν σπάσιμο
νεύρων αλλά ήταν το μελοδραματικό ντεμπούτο μου στη Σκάλα του Μιλάνου και
συνειδητοποίησα ότι ο Strehler ήταν μια ιδιοφυΐα. Δεν θα άλλαζα αυτήν την εμπειρία
με τίποτα.
Ποιά είναι η γνώμη σας για τα πρακτορεία και τους ατζέντηδες στις μέρες μας,
είναι εύκολο για τους νέους τραγουδιστές της όπερας να υπογράφουν συμβόλαια;
Είναι θέμα τύχης η φωνή ή ταλέντο;
Η εμπειρία μου είναι ότι οι πράκτορες είναι υπερτιμημένοι. Το τι κάνει ένας
πράκτορας είναι υπερτιμημένο. Ο μόνος λόγος για να έχεις έναν πράκτορα είναι για
να αποδείξεις σε όλους ότι θα έχεις μια ευκαιρία στο σύστημα. Ο ίδιος κανόνας
ισχύει και για υπηρεσίες δημοσίων σχέσεων.
Υπάρχουν μερικοί καλοί διαχειριστές, αλλά είναι δύσκολο να βρεθούν και να
επιλέξουν να εργαστούν. Και αν είσαι αντιφατικός τύπος και δύσκολος χαρακτήρας
θα έχεις δυσκολία να βρεις διαχειριστή, εκτός και αν είναι ο σύζυγος σου για να
μπορεί να το διαχειριστεί ή να είναι ο καλύτερος σου φίλος.
Μια φωνή είναι ταλέντο. Αληθινός τραγουδιστής είναι κάποιος που έχει
αναγνωρίσει την ευθύνη που συνοδεύει το ταλέντο.
Μπορείτε να μοιραστείτε με μια ευχή για την κρίση στην Ελλάδα και ολόκληρο
τον κόσμο;
Δεν ανησυχώ καθόλου για την Ελλάδα. Ξέρω ότι μερικοί άνθρωποι περνούν
δύσκολες στιγμές τώρα, αλλά η Ελλάδα είναι πολύ πλούσια. Είναι η πλουσιότερη
χώρα που γνωρίζω. Πλούσια σε ιστορία, σε πολιτισμό, στους πόρους, στους
κοινωνικούς δεσμούς.
Η Ελλάδα είναι τόσο πλούσια που πολλοί άλλοι την ζηλεύουν και είναι δελεαστικό
για αυτούς να θέλουν να καταστρέψουν κάτι από όλα αυτά.
Αλλά η Ελλάδα θα επιβιώσει. Το ελληνικό πνεύμα της ελευθερίας, της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας και της ατομικότητας, η οποία ήταν μια τέτοια πηγή έμπνευσης για τους
ιδρυτές της χώρας μου, που θα επιβιώσουν όλα εξίσου.
Τι είναι αυτό που κάνει μια τραγουδίστρια εξαιρετική, η φωνή ή το ταλέντο;
Είναι το τραγούδι μεταφυσική ανάγκη της ψυχής;
Ποιός τραγουδάει η φωνή ή η ψυχή;
Πώς ένας νεαρός τραγουδιστής μπορεί να καταλάβει αυτή τη διαφορά και να
ανέχεται όλες τις δυσκολίες για την επίτευξη αυτού του στόχου;
Αυτά είναι δύσκολα ερωτήματα. Δουλεύω με εκατοντάδες τραγουδιστές. Είναι όλοι
διαφορετικοί.
Μερικοί έρχονται με ένα φυσικό ταλέντο και χτίζουμε μια τεχνική και προσπαθώ να
τους βοηθήσω να βελτιώσουν τη μουσικότητα τους και να εμπνεύσω την
καλλιτεχνική φιλοδοξία τους, άλλοι έρχονται χωρίς φωνή. Και τότε θα αναρωτηθείτε,
“γιατί αυτός ο άνθρωπος θέλει να τραγουδήσει; τι κάνει αυτό το άτομο να μπορεί να
νομίζει ότι είναι τραγουδιστής;”
Και αυτές είναι μερικές απ’ τις φορές που απολαμβάνω περισσότερο να δουλεύω.
Είναι μια πολύ σκληρή δουλειά οικοδόμηση ενός μέσου από το τίποτα, νότα για νότα,
το μισό τόνο για μισό τόνο.
Ωστόσο, πολλές φορές οι τραγουδιστές έχουν μεγάλη δύναμη και θέληση. Το
ζηλεύω πολύ αυτό, έχουν απερίγραπτη δύναμη θέλησης.
Είχα πάντα: φωνή, τη μουσικότητα, το εύρος και την ευελιξία, όλα ήρθαν πολύ
εύκολα για μένα. Έμαθα καθώς οι ρόλοι μου γινόταν όλο και πιο απαιτητικοί πόσο
δύσκολο είναι στην πραγματικότητα.
Συχνά οι τραγουδιστές που έρχονται σε μένα έχουν πολύ μουσικότητα και τους
ενοχλεί στο δρόμο τους. Είναι σαν να προσπαθείτε να μεταβείτε στην τέχνη χωρίς την
κατανόηση του πώς να τραγουδήσει ένα “i” φωνήεν πρώτο (“i”, όπως το eat).
Ανέφερα αυτό το φωνήεν συγκεκριμένα, δεδομένου ότι φαίνεται να είναι παγκοσμίως
το πιο παρεξηγημένη φωνήεν. Έτσι, τότε θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να δαμάσει
την καλλιτεχνική φιλοδοξία του τραγουδιστή λίγο για να βρει το “πώς να το κάνουμε”
πρώτα.
Θα πρέπει να γίνει με ένα πολύ λεπτό τρόπο, χωρίς να συνθλίβονται. Και αυτό είναι
το κύριο σημείο. Ένας τραγουδιστής είναι ταυτόχρονα ένα σκληρό καρύδι, αλλά την
ίδια στιγμή και η πιο λεπτή και εύθραυστη ψυχή.
Όταν ένας τραγουδιστής εκτελεί ότι έμαθε και αυτό γίνεται πια συνειδητά, τότε η
συνείδηση γίνεται η δεύτερη φύση του. Συνηθίζει σε ένα συγκεκριμένο υψηλό
επίπεδο συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της πρακτικής. Αυτή η ικανότητα της
υψηλής συγκέντρωσης γίνεται πολλές φορές ένα νέο επίπεδο συνείδησης κατά την
εκτέλεση. Αισθάνεται σαν μια πνευματική εμπειρία. Είναι το πιο όμορφο συναίσθημα
που ξέρω. Ο χρόνος και η πραγματικότητα δεν υπάρχουν και αισθάνεται πολύ
αφυπνισμένος και ενεργοποιημένος και τότε έχει περάσει στη μεριά του παρατηρητή
και δεν είναι πια αυτός που ερμηνεύει αλλά αυτός που παρακολουθεί.
Σας ευχαριστώ πολύ.

 

 

Της Κάθη Βεκρή

 

 www.cherylstuder.eu